İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketinin Nisan 2025 dönemi sonuçları açıklandı. Eşik değer olan 50’nin üzerinde ölçülen tüm rakamların sektörde iyileşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına göre, manşet PMI endeksi Nisan ayında bir önceki aya göre değişim göstermeyerek 47,3 seviyesinde gerçekleşti. Faaliyet koşullarında kesintisiz yavaşlama eğilimi 13. aya ulaştı. Veriler 9 Nisan ile 23 Nisan sabahı arasında toplandı ve anket, geçen ayın 23’ünde yaşanan depremin öncesinde tamamlandı.
Nisan ayında manşet PMI endeksine paralel olarak üretim de üst üste 13. kez yavaşlama kaydetti. Bu konuda firmalar zorlu dış piyasa koşullarına ve talepteki durgunluğa dikkat çekti. Üretimdeki düşüş belirgin olmasına rağmen Mart ayına göre daha hafif gerçekleşti. Benzer şekilde hem toplam yeni siparişler hem de yurt dışından alınan yeni siparişlerde daralmalar ikinci çeyreğin başında hız kesti. Bununla birlikte hem iç piyasada hem de yurt dışı pazarlarda talep koşulları durgun olmaya devam etti. İmalatçılar, yeni siparişlerdeki yavaşlamaya bağlı olarak istihdamı ve satın alma faaliyetlerini azalttı. Böylece düşüş eğilimi istihdamda beşinci aya, satın alma faaliyetlerinde ise on ikinci aya ulaştı. Firmaların stok seviyelerini de azalttıkları görüldü. İmalatçılar, girdilere yönelik talebin durgun seyrine bağlı olarak, tedarikçilerin teslimatlarını nisanda üst üste ikinci ay hızlandırdığını belirtti. Tedarikçi performansında Aralık 2022’den bu yana en belirgin iyileşme kaydedildi. Öte yandan Türk lirasındaki değer kaybı ve ham madde maliyetlerindeki yükselişe bağlı olarak girdi fiyatları enflasyonu son bir yılın en yüksek düzeyine çıktı. Bu faktörler aynı zamanda satış fiyatlarındaki artışın da sürmesine yol açtı. Nihai ürün fiyatlarında enflasyon ivme kazanarak son yedi ayın en yüksek düzeyine çıktı.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket verileri hakkında değerlendirmede bulunan S&P Global Market Intelligence Ekonomi Direktörü Andrew Harker, şunları söyledi: "Türk imalatçılarının karşı karşıya kaldığı zorluklara Nisan ayında belirsiz bir uluslararası ekonomik ortam eklendi. Bu nedenle yeni siparişler, üretim ve ihracattaki yavaşlamalar son PMI anketinde de devam etti. Öte yandan, bazı göstergelerde izlenen iyileşme sinyalleri, sektörün önümüzdeki aylarda potansiyel olarak büyüme bölgesine yaklaşabileceğine dair umutları artırdı."
Sektörel PMI’a göre birçok sektörde üretim ve istihdam düşüş sergiledi
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI Nisan 2025 raporu, yılın ikinci çeyreğinin yeni siparişlerde genele yayılı bir ivme kaybıyla başladığına işaret etti. Bu eğilimden ayrışarak genişleme bölgesinde kalan tek sektör, gıda ürünleri oldu. Birçok sektörde üretim ve istihdam düşüş sergilerken maliyet baskıları genel olarak güçlendi. Anket kapsamında takip edilen sektörlerin çoğunluğunda tedarikçilerin teslimat süreleri kısaldı. Nisanda ağaç ve kağıt ürünleri sektörünün yeniden düşüşe geçmesiyle birlikte, yeni siparişler, anket kapsamında takip edilen 10 sektörün dokuzunda yavaşlama kaydetti. İyileşmenin gözlendiği tek sektör olan gıda ürünlerinde ise büyüme oldukça ılımlı seyretti. Yeni siparişlerde en belirgin düşüş tekstil ürünlerinde yaşandı. Yeni ihracat siparişlerinde ise iki sektörün artış göstermesi sonucu hafif daha olumlu bir tablo ortaya çıktı. Böylece, anket kapsamında takip edilen 10 sektörün sekizinde üretim yavaşlama kaydetti. Bu sayı bir önceki ay altı olarak gerçekleşmişti. Yeni siparişlerde olduğu gibi, üretimde de en sert yavaşlama tekstil ürünlerinde yaşandı. Üretimin arttığı tek sektör gıda ürünleri olurken elektrikli ve elektronik ürünler sektöründe ise değişim gözlenmedi.
Talep ve üretim gereksinimlerinde görülen düşüş nedeniyle firmalar ikinci çeyreğin başında genel olarak istihdamı azaltma eğilimi gösterdi. Başta tekstil ürünleri olmak üzere sekiz sektörde çalışan sayıları düşüş kaydetti. Kimyasal, plastik ve kauçuk ürünleri ile gıda ürünleri kategorilerinde ise istihdam hacmi arttı. Benzer şekilde, satın alma faaliyetleri de sektörlerin çoğunda yavaşladı. Artış gözlenen iki sektör, gıda ürünleri ile elektrikli ve elektronik ürünler oldu. Girdi talebindeki azalma, tedarikçilerin teslimat sürelerinde genele yayılı bir iyileşme yaşanmasını sağladı. Nisan ayında tedarikçi performansının bozulduğu tek sektör kara ve deniz taşıtları oldu. Teslimat sürelerinde en belirgin azalış tekstil ürünlerinde görülürken makine ve metal ürünlerindeki iyileşme ise anket tarihinin en yüksek seviyesinde gerçekleşti. Girdi maliyetleri keskin bir şekilde artmaya devam etti ve 10 sektörden sekizinde mart ayına göre en?asyon yükseldi. Girdi fiyatlarında en hızlı artış, kara ve deniz taşıtları sektöründe ölçüldü. Satış fiyatlarında ise en keskin yükseliş, ağaç ve kağıt ürünlerinde kaydedildi. Öte yandan, tekstil firmalarının satış fiyatlarını üst üste ikinci ay düşürmesi dikkat çekti.
Yorum Yazın